Steeds meer mensen kiezen ervoor om zelfstandig te werken. Soms uit passie, soms uit noodzaak. De ene noemt zich zzp’er, de ander zelfstandig professional, freelancer of zelfs independent professional. Hoe je het ook noemt, als zelfstandige ben je niet alleen vakmens, maar óók ondernemer. En juist dat laatste wordt nogal eens vergeten.
Want waar ondernemers druk zijn met strategie, marketing en groei, focust de zelfstandige zich vooral op het leveren van kwaliteit in het hier en nu. Met alle gevolgen van dien…
Hieronder zes veelvoorkomende valkuilen waar zelfstandigen (vaker dan ze willen toegeven) in belanden:
Zes ZZP-valkuilen
1. Acquisitie: geen tijd voor
De allerbelangrijkste zzp valkuil is dat de ZZP-er van klus naar klus gaat en tijdens een klus niet nadenkt over de volgende. In goede tijden, en uiteraard bij het tot een goed einde brengen van het project, komen de vervolgopdrachten als vanzelf. Maar dan ineens is er geen vervolg, er is geen pijplijn, de telefoon blijft stil.
Nu hebben veel ZZP-ers ook een uitgesproken hekel aan verkopen laat staan cold-canvassing. En als er dan afleiding is, bijvoorbeeld in de vorm van werk, dan is het excuus snel gevonden. Gebrek aan, of het totaal ontbreken van acquisitie is wel de belangrijkste ZZP val die we tegenkomen. Een zelfstandige moet zijn eigen broek ophouden, verkoop hoort daar bij.
Reserveer tijd voor acquisitie
Reserveer tijd en dan ook echt werktijd, voor de broodnodige acquisitie en marketing. Een goede website, met „call-to-action” zoals het downloaden van een E-Book, is een goede eerste stap.
2. ‘Ja’ zeggen is zo veel makkelijker dan ‘Nee’
Iedereen weet dat dingen doen die je leuk vindt je makkelijker af gaan dan iets waar je niet enthousiast van wordt. Net zo goed dat je een bedrijf pas succesvol kunt maken met de juiste focus, geldt dat ook voor de ZZP-er. Als je werk aanneemt wat je niet leuk vindt, of bijvoorbeeld ver af ligt van je werkelijke focus, kun je in diezelfde tijd geen ander (leuker) werk doen.
Het aannemen van vele kleine klussen kan je agenda zodanig op slot zetten dat die grote droomopdracht ineens niet meer past. Het zou voor veel ZZP-ers goed zijn om enkel werk aan te nemen dat ze echt leuk vinden, en dus „nee” durven zeggen tegen ander werk.
Neem alleen werk aan dat je echt leuk vindt.
Zeg nee, en bied de opdrachtgever aan in je netwerk rond te kijken voor iemand die dit wel kan gaan doen. Zo help je twee mensen, die jou mogelijk in de toekomst kunnen helpen aan de droomopdracht èn je houdt tijd vrij voor opdrachten die optimaal aansluiten bij jou.
3. Gebrek aan privé-leven
En dan ineens belt die ene opdrachtgever met een nieuwe opdracht. Eigenlijk had je thuis beloofd die week vrij te nemen, maar ja. Wie weet vindt je klant een ander, en komt die niet meer bij je terug.
Een bekende angst waarom menig privé leven van een ZZP-er nauwelijks meer bestaat. Maar als je goed bent in je vak komt die opdrachtgever echt wel weer bij je terug! Sterker nog, door een collega voor te dragen die het van je overneemt, is er dikke kans dat je op dezelfde wijze wel weer werk terug krijgt!
Gun jezelf een privé leven.
4. Je inkomen is zo groot als je uren lang zijn
Als ZZP-er werk je bijna altijd „uurtje-factuurtje”. Een uur niet gewerkt is een uur niets verdiend. Zoals eerder gezegd een belangrijke reden om acquisitie te laten vallen als het druk is, maar ook om werk boven privé te plaatsen.
Als meer inkomen je belangrijkste doel is en je eenmaal vol bezet bent kun je enkel nog meer verdienen door je uurtarief te verhogen.
Er zijn echter ook andere manieren om meer te verdienen. Bijvoorbeeld door te denken in producten: advies verkopen in de vorm van seminars en spreekbeurten (meer mensen in een zaal), boeken schrijven, webinars en E-Learning opzetten en je kunt natuurlijk altijd anderen inhuren (of in dienst nemen) die het uitvoerende werk doen. In dat laatste geval ben je natuurlijk geen ZZP-er meer, maar ondernemer.
Maak producten die geld opleveren, zonder dat je er tijd in hoeft te investeren.
5. De doodlopende weg
Een ZZP-er is vaak een specialist. Een specialist wordt steeds vaker ingehuurd vanwege dit specialisme. Als je het dan druk hebt schiet investeren in jezelf er vaak als eerste er bij in (dat is immers onbetaald werk). Hierdoor loop je het risico dat je kennis uiteindelijk verouderd maar ook dat je in een specialisme zit waar je zelf je interesse in verloren hebt of waar steeds minder vraag voor is.
Blijf dus investeren in kennis en zorg voor een toekomstvisie!
6. Gouden kooi
Als ZZP-er kun je goed geld verdienen. Vaak meer dan je met hetzelfde werk in loondienst zou doen. Het is mensen eigen om hun bestedingspatroon naar boven bij te stellen als hun inkomen dat toelaat. Naar beneden toe is veel minder makkelijk.
Als een ZZP-er op een gegeven moment besluit dat hij liever andere opdrachten aanneemt, zal dat in eerste instantie niet storm lopen. Oude opdrachtgevers bellen, en voor je het weet ben je jaren verder. Jaren waarin je niet het werk hebt kunnen doen wat je leuk vindt, maar alleen werk hebt gedaan dat goed betaalt.
Zorg dat je een financiële buffer creëert, waardoor keuzes makkelijker te maken zijn.
Welke van deze zes valkuilen herken jij bij jezelf? En wat doe jij om ze te vermijden of er weer uit te komen? Laat het ons weten in een reactie!
update 7 mei 2025